Elektrikli Araç Şarj İstasyonları ve TS 13912: Temel Bilgiler
Elektrikli araçlar, çevre dostu ulaşımın geleceğini şekillendiriyor. Bu dönüşümde, şarj altyapısının güvenilirliği ve yaygınlığı büyük önem taşıyor. TS 13912 standardı, elektrikli araç şarj istasyonlarının güvenli, verimli ve standartlara uygun şekilde kurulmasını ve işletilmesini sağlamak için geliştirilmiştir. Bu rehber, TS 13912 standardının kapsamını, başvuru süreçlerini ve gerekliliklerini detaylı bir şekilde ele alıyor. Bilgi almak için lütfen formu doldurun.
TS 13912:2025 Standardı Nedir?
TS 13912:2025, “Elektrikli Araçlar – Şarj İstasyonları – Kurulum, İşletme ve Bakım Kuralları” standardıdır. 2025 yılında yürürlüğe giren bu standart, elektrikli araç şarj istasyonlarının güvenli kurulumunu, işletmesini ve bakımını düzenler. Standardın temel amacı, kullanıcı güvenliğini sağlamak, elektrik şebekesiyle uyumluluğu garanti etmek ve yüksek verimlilik sunmaktır.
İlgili Standartlar: TS HD 60364 serisi (elektriksel kurulumlar), TS 12820, TS 13612, TS 13772 ve TS 11939 (akaryakıt ve gaz istasyonları için emniyet mesafeleri).
Kapsam: TS 13912, ticari olmayan özel şarj istasyonlarını, Yöntem 1 şarjını, yangın güvenliği değerlendirmelerini ve metrolojik ölçümleri kapsamaz.
TS 13912 Hizmet Yeterlilik Belgesi (HYB) Nedir ve Neden Gereklidir?
Hizmet Yeterlilik Belgesi (HYB), şarj ağı işletmecilerinin ve kurulum hizmeti veren firmaların TS 13912 standardına uygunluğunu belgeleyen resmi bir onaydır. Bu belge, şarj istasyonlarının güvenli ve yasal standartlara uygun şekilde işletildiğini kanıtlar.
HYB Kimler İçin Zorunludur?
- Şarj ağı işletmecileri
- Şarj istasyonu kurulum hizmeti veren firmalar
- Belediyeler
- İthalatçılar ve distribütörler
HYB’nin Sağladığı Avantajlar
- Yasal mevzuata tam uyumluluk
- Kullanıcılar ve paydaşlar nezdinde güvenilirlik
- Kalite ve güvenlik güvencesi
TS 13912 HYB Başvuru Süreci: Adım Adım Kılavuz
Online Başvuru Portalı ve Kayıt
Başvurular, Türk Standardları Enstitüsü’nün (TSE) resmi web sitesi (www.tse.org.tr) üzerinden online olarak yapılır.
Süreç şu adımları içerir:
- TSE portalında hesap oluşturun.
- Firma yetkilisini atayın ve firma bilgilerini ekleyin.
- Başvuruyu e-imza veya ıslak imza ile tamamlayın.
Gerekli Belgeler ve Ön Hazırlık
Başvuru öncesi aşağıdaki belgeler hazırlanmalıdır:
- Ticaret sicil gazetesi
- Vergi levhası
- İşletme ruhsatı
- Personel ve ekipman belgeleri
Olumlu Görüş Belgesi Nasıl Alınır?
Elektrik dağıtım şirketinden alınması zorunlu olan “Olumlu Görüş Belgesi (EK-2)” için şu adımlar izlenir:
- İlgili dağıtım şirketinin web sitesine giriş yapın.
- Online başvuru formunu doldurun.
- Gerekli belgeleri (ör. Şarj Ağı İşletmecisi Lisansı) yükleyin.
Başvuru Ücretleri ve Ödeme Yöntemleri
Başvuru için:
- *TSE HYB Avans Ücreti
- *TSE HYB Teknik Hizmet Bedeli
- *TSE İnceleme Uzmanı Ulaşım Gideri
Ödemeler, TSE’nin belirlediği hesap numarasına yapılır ve dekont ibraz edilmelidir. Ücret ödenmeden başvuru işleme alınmaz. *Güncel fiyatları www.tse.org.tr üzerinden alınız.
Denetim ve Belgelendirme Süreci
TSE belgelendirme uzmanları, başvuru sonrası fiziki ve doküman denetimleri gerçekleştirir. Eksiklikler giderildikten sonra HYB teslim edilir.
Şarj İstasyonu Kurulumu ve Güvenlik Gereksinimleri
Konum Seçimi ve Yasal Kısıtlamalar
Şarj istasyonları, tehlikesiz bölgelere kurulmalıdır. Akaryakıt, CNG, LNG ve LPG istasyonlarına yakın kurulumlarda TS 12820, TS 13612, TS 13772 ve TS 11939 standartlarına uygun emniyet mesafeleri sağlanmalıdır. Ayrıca, mekansal planlama ve imar yönetmeliklerine uyulmalıdır.
Elektriksel Güvenlik Önlemleri
- Topraklama: TS HD 60364-5-54 ve TS HD 60364-7-722 standartlarına uygun düzenlemeler.
- Artık Akım Koruması: Tip B RCD veya Tip A/F RCD + RDC-DD kullanımı.
- Yıldırımdan Korunma: TS EN 62305 serisine uygun SPD sistemleri.
Fiziksel Güvenlik ve İşaretlemeler
- Çarpma önleyici bordür ve tampon direkler.
- Şarj alanı için kullanım talimatları ve acil durum bilgilerini içeren tabelalar.
- Engelli erişimine uygun tasarım.
İşletme ve Periyodik Kontroller
Şarj istasyonlarının güvenli ve verimli çalışması için düzenli bakım ve kontroller şarttır.
- Periyodik Muayene: Yılda en az bir kez yapılmalıdır.
- Kontrol Noktaları: Bağlantı temas noktaları, kablo yıpranması, DC istasyonlarda filtre değişimi.
- Bakım Gereksinimleri: Düzenli bakım, yazılım güncellemeleri, arıza kayıtları.
- Doğrulama ve Kabul Süreçleri: Kurulum sonrası doğrulama ve kabul işlemleri.
Sıkça Sorulan Sorular
TS 13912 belgesi ne kadar sürede alınır?
Başvuru süreci, belgelerin eksiksiz olması ve denetimlerin tamamlanmasına bağlı olarak genellikle 1-3 ay sürer.
Hangi şarj yöntemleri TS 13912 kapsamında güvenli kabul edilir?
Yöntem 1 şarj yöntemi TS 13912 kapsamında güvenli bulunmamaktadır. Diğer yöntemler için standardın gerekliliklerine uyulmalıdır.
Şarj istasyonu kurmak için hangi bakanlıklardan izin almak gerekir?
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile ilgili belediyelerden izin alınması gerekebilir.